باشگاه خبرنگاران جوان - سیامک اسلامی سرپرست مرکز مالکیت معنوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور درباره تکالیف قانونی مرکز مالکیت معنوی، اظهار کرد: مرکز مالکیت معنوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور متولی ثبت، حمایت حقوقی و انجام ماموریت‌های آموزشی، اجرایی و بین المللی مربوط به دارایی‌های فکری کشور است. عمده‌ترین دارایی‌ها که در این مرکز مورد ثبت و حمایت قرار می‌گیرد اختراعات، طرح‌های صنعتی، علائم تجاری یا همون بحث برند‌ها و نشانه‌های جغرافیایی است که عملاً این فرایند از ۱۰۰ سال پیش تا کنون در حال انجام بوده و به لحاظ پیشینه قانون گذاری حوزه ثبت دارایی‌های فکری ید طولا دارد.

قانون حمایت از مالکیت صنعتی در سال ۱۴۰۳ برای حمایت از مدل‌های مصرفی ابلاغ شد

وی افزود: در سال ۱۴۰۳ اتفاقات بسیار جدیدی نیز برای حوزه مالکیت معنوی رخ داد از جمله اینکه جدیدترین قانون این حوزه با عنوان قانون حمایت از مالکیت صنعتی ابلاغ شد که نسل چهارم قوانین مالکیت فکری کشور محسوب می‌شود. اولین قانون ما مربوط به قانون علائم صنعتی و تجارتی سال ۱۳۰۴ بود، دومین قانون ثبت علائم و اختراعات ۱۳۱۰ بود، سومین قانون قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری ۱۳۸۶ بود و چهارمین قانون قانون حمایت از مالکیت صنعتی مصوب ۱۴۰۳ که اواخر خرداد ماه به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و عملا از دوم مرداد ۱۴۰۳ لازم الاجرا شد.

اسلامی بیان کرد: این چهار نسل قوانینی که در اعصار مختلف در کشور ما ابلاغ شده مصادیق جدید مالکیت فکری را نیز به همراه آورده که در کشور مورد حمایت قرارگیرد و باعث تحرک در حوزه‌های علم، فناوری، نوآوری، دانش بنیان‌ها و حوزه‌های مرتبط با کسب و کار و کار‌های تجاری شود. اولین قانون ۱۳۰۴ فقط علامت مورد حمایت قرار می‌گرفت، قانون دوم ۱۳۱۰ اختراع نیز اضافه شد، قانون سوم ۱۳۸۶ طرح‌های صنعتی اضافه شد و در قانون چهارم که سال گذشته ابلاغ شد حمایت از مدل‌های مصرفی به عنوان جدیدترین مصداق مالکیت فکری اضافه شد و در کشور عملا مدل‌های مصرفی را نیز مورد حمایت قرار می‌دهیم که به اختراعات کوچک معروف‌اند. مدل‌های مصرفی اختراعات کوچک هستند از این حیث که حداکثر ۶ سال مورد حمایت حاکمیت قرار می‌گیرد یعنی دو دوره سه ساله و فقط فرآورده‌هایی رو در بر میگیرد که کمک می‌کند یک سری مسائل کوچک صنعت حل شود و مکمل اختراعات اصلی هستند.

سرپرست مرکز مالکیت معنوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت: یک قانون دیگر نیز داریم به نام قانون حمایت از نشانه‌های جغرافیایی که از سال ۱۳۸۳ مصوب شد و در این قانون یک مصداق دیگر مهم مالکیت فکری به اسم نشانه‌های جغرافیا مورد حمایت قرار می‌گیرد نشانه‌های جغرافیایی یه حوزه‌ای که در کشور ما بسیار کارساز و مفید است و به محصولات طبیعی، کشاورزی، صنعتی و صنایع دستی می‌گویند که باعث می‌شود یک کیفیت و شهرت به منطقه خاص جغرافیا در کشور منتسب شود و این شهرت باعث ایجاد بازار فروش می‌شود مثلا می‌گوییم گز اصفهان، سوهان قم و ... که خوشبختانه به لحاظ نشانه جغرافیایی کشور ما کشور غنی است و این حوزه برای به تکاپو انداختن تمام چرخه‌های تولید بسیار پر کاربرد است.

پیوستن به ۹ معاهده بین المللی مالکیت فکری

وی در ادامه درباره تکالیف بین المللی مرکز مالکیت معنوی، گفت: در حوزه تکالیف بین المللی مطابق قوانین مرکز مالکیت معنوی در معیت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور نمایندگی دولت جمهوری اسلامی ایران را در سازمان جهانی مالکیت فکری بر عهده دارد که اصطلاحا به آن WIPO وایپو می‌گویند که یکی از آژانس‌های تخصصی سازمان ملل بوده و در ژنو مستقر است. این سازمان تمام کشور‌های جهان را به لحاظ مقررات مالکیت فکری با یکدیگر هماهنگ می‌کند و اگر لازم است مقررات و قوانین جدید رو در قالب معاهده میان کشور‌ها ایجاد می‌کند تا کمک کند به صورت مداوم عرصه مالکیت فکری بتواند به بهره‌وری مضاعف برسد. انجام اقدامات در دوران مختلف مرکز مالکیت معنوی سازمان باعث شده است که ما به ۹ معاهده بین المللی مالکیت فکری بپیوندیم که برای کشور بسیار اهمیت دارد و هر معاهده مالکیت فکری که دولت به آن ملحق می‌شود در حکم قانون است.

شکل گیری ۲ معاهده جدید بین المللی در سال گذشته و حضور موثر مرکز مالکیت معنوی در تنظیم مفاد آنها

اسلامی درباره اقدامات مرکز مالکیت معنوی در سال ۱۴۰۳، گفت: برای اولین بار ۲ معاهده جدید در جهان شکل گرفت که خوشبختانه مرکز مالکیت معنوی سازمان ثبت اسناد کشور به خوبی توانست کشور را نمایندگی کند و حضور موثری در تنظیم مفاد این ۲ معاهده بین المللی داشته باشد. یکی از این معاهده‌ها در اردیبهشت ماه سال گذشته در ژنو به اسم معاهده مالکیت فکری، دانش سنتی و منابع ژنتیک مرتبط با اختراعات بود. در اردیبهشت ماه توانستیم در کنفرانس دیپلماتیک با رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور حضور پیدا کنیم و به خوبی مواضع بین المللی کشور را تبیین کنیم و حضور موثر ما در مفاد این معاهده خیلی موثر بود. این معاهده به عنوان بیست و هفتمین معاهده بین المللی مالکیت فکری در جهان شکل گرفت و تثبیت شد.

سرپرست مرکز مالکیت معنوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت: معاهده دوم در خصوص حقوق طرح‌های صنعتی است که کنفرانس دیپلماتیک آن آبان ماه سال گذشته در ریاض برگزار شد و ریاست هیئت دیپلماتیک با رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور بود که خوشبختانه در معاهده دوم نیز به خوبی توانستیم مواضع کشور را تبیین کنیم و اثرات خوبی را در این معاهده به جا بگذاریم تا بعد‌ها که این معاهده می‌خواهد وارد کشور شود همسو با مقررات ملی باشد. معاهده دوم بیست و هشتمین و جدیدترین معاهده مالکیت فکری جهان است.

برگزاری سومین مدرسه بین المللی مالکیت فکری ایران، وایپو ۲۰۲۴

وی افزود: یکی از این مهمترین اقداماتی که توسط مرکز مالکیت معنوی انجام شد برگزاری سومین مدرسه بین المللی مالکیت فکری ایران، وایپو ۲۰۲۴ بود که این مدارس بین المللی مالکیت فکری مدارس مهمی هستند، یک دوره‌های آموزشی تخصصی کوتاه مدت هستند که به مدت دو هفته با نظارت و مجوز وایپو یعنی همون سازمان جهانی مالکیت فکری برگزار می‌شود که دانشجویان، صاحبان کسب و کار و افرادی که در این حوزه صاحب نظر هستند میتوانند مخاطب این مدارس باشند و، چون درخواست‌ها بسیار زیاد است بر مبنای یک سری شاخص‌ها رزومه‌ها را بررسی می‌کنیم و افراد منتخب را وارد این مدارس می‌کنیم. مرداد ماه سال گذشته توانستیم سومین مدرسه بین المللی مالکیت فکری را با حضور مدرسان بین المللی برگزار کنیم که بازخورد بسیار خوبی داشت و باعث شد مخاطبین این دوره که حدود ۷۰ نفر از نخبگان مالکیت فکری کشور بودند در معرض آخرین و جدیدترین دستاورد‌های مالکیت فکری قرار گیرند و تمام جنبه‌های مختلف مالکیت فکری در این دو هفته به صورت با کیفیت به مخاطبین آموزش داده شد که بسیار موضوع مهمی بود.

ابلاغ کتاب راهنمای آموزش‌های مالکیت فکری برای اولین بار به مراجع ارزیابی اختراع کشور و متقاضیان

اسلامی بیان کرد: اتفاق مهم دیگری که سال گذشته در مرکز مالکیت معنوی رخ داد این بود ک برای اولین بار کتاب راهنمای آموزش‌های مالکیت فکری را به مراجع ارزیابی اختراع کشور و متقاضیان ابلاغ کردیم و برای اینکه دوره‌های آموزشی که برای مراجع ارزیابی برگزار می‌کنیم دوره‌های متناسب با استاندارد‌های جهانی باشد برای اولین بار به صورت منظم و مدون تمام دوره‌های آموزشی مرکز را در مراحل مختلف یعنی سطح پایه، سطح مقدماتی، سطح پیشرفته در عرصه‌های مختلف هم حوزه مرتبط با اختراعات، طرح‌های صنعتی، علائم تجاری، نشانه‌های جغرافیایی و مدل‌های مصرفی ابلاغ کردیم و خوشبختانه در این عرصه تونستیم آموزش‌های خوبی رو ارائه دهیم.

منبع: میزان