خبرگزاری مهر -گروه استان‌ها: سرزمینی سرسبز با جنگل‌های بلوط و مراتع گسترده، یکی از ارزشمندترین اکوسیستم‌های طبیعی ایران را در دل خود جای داده است؛ این منابع طبیعی نه‌تنها بخشی از هویت زیست‌محیطی استان هستند، بلکه نقشی حیاتی در حفظ تعادل اکولوژیک منطقه دارند؛ در حقیقت جنگل‌ها، رودها و مراتع همگی حلقه‌های به‌هم‌پیوسته‌ای از زنجیره‌ی حیات‌اند که به طبیعت این منطقه روح بخشیده‌اند.

با این حال هر ساله با فرا رسیدن فصل گرما، این زیبایی‌ها در معرض تهدیدی جدی قرار می‌گیرند؛ آتش‌سوزی‌های گسترده، هرساله بخشی از منابع طبیعی ایلام را به خاکستر تبدیل می‌کنند؛ مراتعی که روزگاری سبز و پرطراوت بودند، در عرض چند ساعت به زمین‌های سوخته‌ای تبدیل می‌شوند که بازگشت‌شان به وضعیت اولیه سال‌ها زمان خواهد برد.

خشکی هوا، افزایش دما و وزش بادهای گرم، باعث می‌شود کوچک‌ترین جرقه‌ای بتواند فاجعه‌ای عظیم بیافریند؛ در کنار این عوامل طبیعی، بی‌احتیاطی‌های انسانی مانند روشن کردن آتش در طبیعت، رها کردن زباله‌های قابل اشتعال و سهل‌انگاری در کنترل بقایای کشاورزی، هر ساله جنگل‌ها و مراتع استان را تهدید می‌کند.

لازم به ذکر است این آتش‌سوزی‌ها تنها چند درخت را از بین نمی‌برند، بلکه زیستگاه‌های جانوری را نابود کرده، کیفیت خاک را کاهش می‌دهند و اکوسیستم منطقه را دچار اختلال می‌کنند.

متأسفانه به رغم هشدارهای فراوان، هنوز تدابیر کافی برای پیشگیری از این فاجعه اندیشیده نشده است، در حالی که نظارت بیشتر بر مناطق حساس، افزایش آگاهی عمومی و به‌کارگیری تجهیزات پیشرفته برای مقابله با آتش‌سوزی‌ها، می‌تواند مانع از گسترش این بحران سالانه شود.

جنگل‌های ایلام در معرض خطر آتش‌سوزی

کارشناس محیط‌زیست درباره اهمیت منابع طبیعی ایلام در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: استان ایلام با جنگل‌های بلوط، مراتع وسیع و اکوسیستم غنی، یکی از مناطق شاخص زیست‌محیطی کشور به شمار می‌رود؛ این منابع طبیعی نه‌تنها در تأمین اکسیژن و کاهش آلودگی نقش دارند، بلکه زیستگاهی مناسب برای گونه‌های جانوری و پوشش گیاهی منحصربه‌فرد فراهم کرده‌اند؛ علاوه بر این، تعادل خاک و کنترل فرسایش از جمله تأثیرات مثبت این جنگل‌ها در اکوسیستم منطقه است.

فیلمی از آتش سوزی روز گذشته جنگل‌های مانشت ایلام

دارا ویسی افزود: با این وجود همه ساله با آغاز فصل گرما، شاهد وقوع آتش‌سوزی‌های گسترده در جنگل‌ها و مراتع ایلام هستیم؛ این حوادث که اغلب ناشی از خشکی هوا، وزش بادهای گرم و بی‌احتیاطی‌های انسانی هستند، بخش‌های وسیعی از منابع طبیعی را به خاکستر تبدیل می‌کنند؛ اخیراً هم آتش‌سوزی در جنگل‌های ایلام، خسارات قابل‌توجهی به پوشش گیاهی منطقه وارد کرده است.

ویسی درباره پیامدهای این آتش‌سوزی‌ها توضیح می‌دهد: وقوع آتش‌سوزی در منابع طبیعی، تنها به از بین رفتن درختان محدود نمی‌شود، این حوادث باعث نابودی زیستگاه‌های جانوری، کاهش کیفیت خاک و افزایش فرسایش زمین می‌شوند؛ علاوه بر این، آلودگی هوا ناشی از دود آتش‌سوزی‌ها، سلامت انسان‌ها را نیز تهدید می‌کند.

این کارشناس با ارائه راهکارهایی برای کاهش این بحران گفت: برای جلوگیری از وقوع آتش‌سوزی‌های گسترده، افزایش آگاهی عمومی، نظارت بیشتر بر مناطق حساس و تجهیز نیروهای امدادی ضروری است؛ همچنین، ایجاد آتش‌بُر در مناطق پرخطر و استفاده از فناوری‌های نوین برای پایش و کنترل حریق، می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی در کاهش خسارات داشته باشد.

وی ادامه داد: خوشبختانه برخی اقدامات پیشگیرانه مانند استقرار تجهیزات اطفای حریق در مناطق بحرانی انجام شده است اما همچنان نیاز به همکاری بیشتر مردم و مسئولان برای حفاظت از منابع طبیعی ایلام وجود دارد.

افزایش خطر آتش‌سوزی در مراتع ایلام؛ هشدار مسئولان

مدیرکل منابع طبیعی استان ایلام در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: با افزایش دمای هوا، میزان رطوبت خاک و پوشش گیاهی کاهش می‌یابد که این خشکی زمین و گیاهان، شرایط را برای وقوع آتش‌سوزی به‌ویژه در مناطقی که بادهای گرم نیز وجود دارند، مساعد می‌کند، از این رو هرچه دما بالاتر برود گیاهان سریع‌تر رطوبت خود را از دست می‌دهند و تبدیل به سوختی آماده برای آتش می‌شوند؛ در چنین وضعیتی یک جرقه کوچک می‌تواند در عرض چند دقیقه، شعله‌های مهارناپذیری را در مراتع و جنگل‌ها ایجاد کند.

فیلمی دیگر از آتش سوزی در جنگل‌های ایلام طی سال جاری

یاسم خانمحمدیان با اشاره به افزایش احتمال وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع ایلام افزود: با توجه به افزایش دما و شروع فصل گرما، احتمال بروز آتش‌سوزی در عرصه‌های منابع طبیعی و جنگلی استان به‌طور قابل توجهی افزایش یافته است، به گونه‌ای که کوچک‌ترین بی‌احتیاطی مانند روشن کردن آتش در طبیعت، رها کردن مواد قابل اشتعال، یا سهل‌انگاری در مدیریت بقایای کشاورزی می‌تواند یک بحران گسترده ایجاد کند.

مدیرکل منابع طبیعی استان ایلام تصریح کرد: محیط‌زیست ایلام گنجینه‌ای ارزشمند است که حفاظت از آن نیازمند مشارکت همگانی بوده و بدون مدیریت صحیح و همکاری مردم یقیناً هر ساله شاهد نابودی بخش‌های بیشتری از این سرمایه طبیعی خواهیم بود؛ به همین سبب انتظار داریم عموم مردم هم استانی با پرهیز از رها کردن ته‌سیگار، شیشه، بطری، مواد قابل اشتعال در طبیعت و آتش زدن بقایای کشاورزی در نزدیکی عرصه‌های منابع، همگام با اداره محیط زیست استان در جهت حفاظت از منابع طبیعی، جنگل‌ها و مراتع کوشش کنند.

وی در پایان گفت: شهروندان می‌توانند در صورت مشاهده هرگونه دود یا آتش در طبیعت، بلافاصله موضوع را به شماره تلفن ۱۵۰۴ (مرکز امداد جنگل‌ها و مراتع) اطلاع دهند.

در نهایت حفاظت از منابع طبیعی نه‌تنها یک وظیفه محیط‌زیستی، بلکه مسئولیتی اجتماعی است؛ زیرا اگر اقدامات پیشگیرانه به‌طور جدی اجرا نشود، هر ساله شاهد تخریب بیشتر جنگل‌ها و مراتع خواهیم بود؛ به همین سبب همکاری مردم، مسئولان و متخصصان محیط‌زیست، تنها راه تضمین آینده‌ای پایدار برای اکوسیستم ایلام است که باید بیش از پیش موردتوجه مردم و مسئولان قرار گرفت.

گرما و خطر آتش سوزی در جنگل های ایلام؛ عروس زاگرس در تابستان می سوزد